4 lipca 2016 r minęła 42 rocznica śmierci ks. Teodora Markowa, pierwszego proboszcza (1959 – 1974) parafii greckokatolickiej Podwyższenia Krzyża Pańskiego w Wałczu.
Ks. Teodor Marków (ukr. Markiw) – ur. 9 marca 1909 r., św. kapł. 1934 r., więzień obozu koncentracyjnego dla Ukraińców w Jaworznie, zm. 4 lipca 1974 r. w Wałczu, pochowany na cmentarzu komunalnym w Wałczu (Dolne Miasto).
W 1947r. w czasie Akcji Wisła na teren dawnego woj. koszalińskiego deportowano 31 tysięcy Ukraińców. Na terenie powiatu wałeckiego znalazły się 2734 osoby narodowości ukraińskiej, co stanowiło 6% jego mieszkańców. Większa część przesiedleńców pochodziła z kilku wsi powiatu cieszanowskiego oraz z powiatu leskiego. Zasiedlono nimi takie miejscowości: Budy, Wołowe Lasy, Papowo, Rusinowo, Tuczno, Sypniewo, Nadarzyce, Mirosławiec. Do parafii w Wałczu należą również wierni, którzy byli wysiedleni z powiatu grybowskiego na Łemkowszczyźnie a zasiedlili takie miejscowości jak Trzcianka, Stobno oraz Niekursko.
Postać śp. ks. Teodora jest nierozerwalnie związana z historią parafii w Wałczu. To właśnie tutaj 21 czerwca 1959 r. w dniu Zesłania Ducha Świętego ks. Marków odprawił pierwszą liturgię dla wysiedleńców akcji „Wisła”, którzy zostali osiedleni w powiecie wałeckim. Na jego barkach spoczął trud organizowania życia parafialnego wygnańców. Od samego początku istnienia parafii w Wałczu, grekokatolicy mieli do dyspozycji przyszpitalną kaplicę, lecz nie była to własność parafii. Jednak obiekt sakralny stwarzał poczucie własnego i był ostoją grekokatolicyzmu na Ziemi Wałeckiej. Ks. Teodor zaczął prowadzić księgi parafialne i przez długie lata, mimo niesprzyjających warunków i prowokacji, wytrwale spełniał obowiązki duszpasterskie. Ważnym elementem jego działalności było nauczanie religii w okolicznych wsiach, gdzie zamieszkiwali grekokatolicy (Budy, Papowo, Rusinowo).
ul. Gen. Władysława Andersa 3
78-600 Wałcz
ks. Paweł Poczekajło
Dolne Miasto 26/3
78-600 Wałcz
tel kom.: +48 507 472 071
e-mail: pawel.poczekajlo@wp.pl
Bank BGŻ BNP Paribas S.A.
Nr rachunku:
50 2030 0045 1110 0000 0104 8260