Schyłek komunizmu i lata demokracji - lata 1983-2009


Kolejnym księdzem, który objął parafię  w Wałczu był ksiądz Włodzimierz Pyrczak. Jednakże nie mieszkał on w Wałczu ale dojeżdżał tutaj z Koszalina. Taki stan trwał przez dwa lata. W tej duszpasterskiej posłudze pomagali mu wikariusze: ks. Roman Wruszczak oraz ks. Bogdan Hałuszka, którzy także dojeżdżali z Koszalina. Duszpasterstwo na tzw. „dojazd” było prowadzone przez dwa lata (1983 -1985). Wierni bardzo odczuwali brak kapłana na miejscu. Katechezę prowadziła siostra Teresa, która także dojeżdżała z Koszalina.  Zajęcia były prowadzone przed i po liturgii w salce katechetycznej. Ponadto w 1984 r. miała miejsce pierwsza duża fala emigracji społeczności ukraińskiej z Wałcza do Kanady i USA, co z kolei wpłynęło na zmniejszenie się liczebności parafian.

W 1985 r. do Wałcza zostały przydzielony młody kapłan ks. Bogdan Hałuszka. Dawało to nadzieję, że parafia pod przewodnictwem młodego księdza będzie mogła sprawnie się rozwijać. W 1988 roku Kościół greckokatolicki świętował ważne milenijne wydarzenie. Wierni tej parafii wzięli udział w uroczystościach 1000-lecia Chrztu Rusi Kijowskiej – Ukrainy, które odbyły się w Częstochowie. Ponadto grupa wałczan była obecna na podobnych uroczystościach w Watykanie tego samego roku.

Były to także bardzo ważne przełomowe wydarzenia dla Kościoła greckokatolickiego w Polsce. Kończył się czas istnienia w „podziemiu”, tzn. prawnego nieuznawania tego Kościoła. Przeobrażenia polityczno – ustrojowe w Polsce po 4 czerwca 1989 r. miały bezpośredni wpływ na legalizację struktur i rozwój działalności duszpasterskiej Kościoła greckokatolickiego. Dnia 16 lipca Ojciec Święty Jan Paweł II mianował pierwszego po II wojnie światowej biskupa greckokatolickiego z przeznaczeniem dla wiernych obrządku greckokatolickiego w Polsce. Został nim ks. Jan Martyniak. Jego konsekracja odbyła się 16 września 1989 r. na Jasnej Górze. Nowy hierarcha był początkowo biskupem pomocniczym prymasa Polski. Wszystkie te wydarzenia bardzo mocno aktywizowały ukraińską społeczność Wałcza. Były konkretnym zadaniem na przyszłość. 

Pojawiły się jednakże kolejne nowe wyzwania. W 1988 r. miała miejsce druga fala migracji do Kanady i USA, co już zupełnie obniżyło liczebność wałeckiej parafii. Mimo tych trudności w 1991 r. wznowiono naukę języka ukraińskiego. Zajęcia odbywały się w sali  katechetycznej.  Zajęcia prowadził pan Marek Syrnyk. Katechizację prowadził ks. Bogdan Hałuszka oraz Siostry Służebnice m. in. siostra Wiktoria, w latach 1992 – 1996.  Ponadto przy parafii powstał dziecięcy zespół pieśni i tańca Wesełka, który gromadził ukraińskie dzieci z Wałcza i okolic. Można powiedzieć, że Wesełka nie tylko pomagała formować świadomość narodową dzieci i rodziców, ale jest była wizytówką ukraińskiej kultury w środowisku lokalnym.

16 stycznia 1991 roku Stolica Apostolska odnowiła greckokatolicką diecezje przemyską i pierwszym ordynariuszem został bp Jan Martyniak. Od czasu odnowienia eparchii przemyskiej rozpoczął się proces tworzenia parafii w miejsce dotychczasowych placówek duszpasterskich. 19 czerwca 1993 r. diecezja przemyska została wyłączona z metropolii warszawskiej i podporządkowana bezpośrednio Stolicy Apostolskiej. Życie wspólnoty cały czas koncentrowało się wokół świątyni. Co raz bardziej greckokatolicka wspólnota Wałcza odnawiała swoje wschodnie bogactwo liturgiczne. Było to konieczne aby kolejne młode pokolenie wyrastało w poczuciu swojej wschodniej tożsamości chrześcijańskiej. Grekokatolicy z Wałcza brali i biorą udział w corocznych pielgrzymkach do Białego Boru z okazji święta Narodzenia Najświętszej Maryi Panny przypadające 21 września według kalendarza juliańskiego. Jest to szczególne miejsce, ponieważ tutaj przyjeżdżają grekokatolicy – Ukraińcy z całego Pomorza od Szczecina aż po Gdańsk.

Ważnymi stawały się także wewnętrzne uroczystości parafialne które były świadectwem przetrwania. Świadectwem tego były obchody 35 – lecia istnienia parafii 25 września 1994 r. Wtedy właśnie po długich staraniach wiernych, Rady parafialnej, ks. Bogdana Hałuszki, ówczesny ks. bp Jan Martyniak ogłosił, że ordynariusz diecezji koszalińsko – kołobrzeskiej przekazał świątynię – Kościół pw. Świętego Krzyża - w  użytkowanie grekokatolikom. Po pewnym czasie podjęto decyzję o remoncie świątyni i przystosowaniu jej do potrzeb kultu wschodniego chrześcijan. Szacunkowe koszty remontu znacznie przewyższały możliwości finansowe wiernych, dlatego podjęto starania o  uzyskanie pomocy od charytatywnych organizacji z Europy zachodniej. Dzięki wsparciu organizacji Kirche in Not (Niemcy), Renovabis (Niemcy), Konferencji Episkopatu Amerykańskiego oraz Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, udało się zebrać większą część funduszy. Ze wsparciem finansowym pośpieszyli oczywiście grekokatolicy Wałecczyzny oraz emigranci, których większość mieszka w Toronto.

Należy pamiętać o pomocy i wsparciu, które w sprawach związanych z remontem świątyni otrzymała nasza wspólnota od władz miasta Wałcza. Można stwierdzić, że obietnica dotycząca wszechstronnej pomocy dla ukraińskiej wspólnoty, którą wyraził Burmistrz Wałcza, pan Zdzisław Tuderek we wrześniu 1994 r., została spełniona właśnie w czasie prac renowacyjnych naszej cerkwi.

Wśród wielu osób wspierających finansowo wspólne dzieło, szczególną ofiarność okazali: państwo Halina i Bogdan Czaban z Wałcza (sponsorzy ikon i konstrukcji ikonostasu), państwo Emilia i Mirosław Czaban z Wągrowca (sponsorzy ikon i konstrukcji ikonostasu) oraz państwo Emilia i Jan Kozak z Toronto. Remont wykonała firma pana Jana Wisłockiego Wis-BUD ze Szczecinka. Firma wykonała: nową elewację, malowanie wnętrza świątyni, budowę kopuły na cerkwi, pokrycie dachu miedzianą blachą, restaurację sali katechetycznej. Projektem instalacji elektrycznej oraz jej wykonaniem zajął się pan Franciszek Kiedrowski. Wykonawcą ołtarza, tetrapodu oraz konstrukcji ikonostasu jest p. Zbigniew Marus. Autorką ikon oraz projektu ikonostasu jest pani Walentyna Birjukowycz z Kijowa.

Po zainstalowaniu na dachu świątyni bani – kopuły, świątynię zaczęto nazywać cerkwią. Jednocześnie zgodnie z terminologią cerkiewną Kościoła greckokatolickiego zaczęto używać nazwy parafia pw. Podwyższenia Krzyża Pańskiego. Chociaż istniała nazwa pw. Świętego Krzyża, to dla lepszego wyrażenia wschodniego charakteru tej świątyni zaczęto posługiwać się określeniem Podwyższenia Krzyża Pańskiego. Po koniec lat 90-tych XX wieku patrząc na świątynię dostrzega się pracę i wysiłek wielu osób: robotników, wiernych, ofiarodawców, a także ówczesnego proboszcza ks. Bogdana Hałuszki.

W czerwcu 1996 r. w cerkwi przyjmowano uroczyście ambasadora Ukrainy w Polsce pana Petra Sardaczuka.

Zwieńczeniem organizacji struktur Kościoła Greckokatolickiego w Polsce było ustanowienie 1 czerwca 1996 roku greckokatolickiej prowincji kościelnej – Metropolii Przemysko – Warszawskiej. Pierwszym metropolitą został dotychczasowy ordynariusz diecezji przemyskiej abp Jan Martyniak. W skład Metropolii Przemysko – Warszawskiej  weszły dwie jednostki – Archidiecezja Przemysko – Warszawska i nowo utworzona Diecezja ( Eparchia ) Wrocławsko – Gdańska. Pierwszym ordynariuszem nowej diecezji wrocławsko – gdańskiej został bp Teodor Majkowicz (+ 1998), kolejnym zaś obecny ordynariusz bp Włodzimierz Juszczak. Na mocy tych zmian parafia greckokatolicka w Wałczu 1996 r. wchodzi w struktury nowo stworzonej eparchii wrocławsko – gdańskiej.  

W 1996 r. parafia gościła księdza biskupa Teodora Majkowicza, który udzielił święceń kapłańskich klerykowi Mirosławowi Drapale (obecnie proboszcz w greckokatolickiej parafii w Legnicy ). Należy wspomnieć także, że od czerwca 1997 r. ks. Bogdan Hałuszka, był dziekanem koszalińskiego dekanatu - jednego z czterech w eparchii wrocławsko-gdańskiej. Od września 1998 r. nauczanie religii prowadził pan Robert Rosa (obecnie proboszcz parafii greckokatolickiej w Szczecinie ). Katecheza odbywała się w salce katechetycznej przy świątyni. Na katechezę uczęszczało wówczas 19 dzieci z Wałcza i 20 z okolicznych miejscowości: Człopy, Tuczna, Mirosławca, Rusinowa. Z końcem ubiegłego wieku wspólnota greckokatolicka Wałecczyzny liczyła około 170 rodzin. W latach 90 – tych zaczęto organizować wyjazdy w rodzinne strony skąd pochodzi ludność parafii, w szczególności do Lublińca Starego oraz do Lublińca Nowego, powracano w ten sposób w rodzinne strony. Było to zupełnie nowe zadanie duszpasterskie. Po ogłoszeniu niepodległości w sierpniu 1991 r. przez Ukrainę zaczęto nawiązywać żywe kontakty z Ukrainą. Parafianie należący do miejskiego koła Związku Ukraińców w Wałczu zaczęli organizować wycieczki na Ukrainę. Świadczyło to o nowej jakości w życiu grekokatolików Wałecczyzny.

W 1999 r. odbył się jubileusz 40-lecia parafii. W czasie tej uroczystości poświęcono ikonostas. Świątynia otrzymała bardzo mocny element wschodniej duchowości. To wydarzenie odbyło się z udziałem ks. bp Włodzimierza Juszczaka - nowego ordynariusza eparchii wrocławsko-gdańskiej oraz wielu kapłanów greckokatolickich i rzymskokatolickich. Postawienie ikonostasu pociągnęło za sobą pewne zmiany. Wówczas to ze świątyni wyprowadzili się rzymscy katolicy i w ten sposób zaprzestano wspólnego użytkowania tego Kościoła. Od tego momentu grekokatolicy użytkują tę świątynię  samodzielnie. Od 2000 r. do czerwca 2001 r. katechezę dla dzieci prowadziła pani Elżbieta Giza.

W styczniu 2001 r. po nominacji ks. Bogdana Hałuszki na urząd Protosyncela eparchii wrocławsko - gdańskiej (Wikariusz Generalny), obowiązki duszpasterza objął  ks. Jan  (Iwan) Seńkiw pochodzący z Ukrainy. Była to zupełnie nowa sytuacja. Nowy duszpasterz pochodził z Ukrainy. Według parafian była to okazja do przybliżenia i nowego spojrzenia na Ukrainę. Diaspora ukraińska stykała się z Ukrainą, od której oderwano ją w 1947 r. Administratorem parafii był jednakże tylko pół roku. Swoją posługę pełnił do sierpnia 2001 r.  Po uzyskaniu nominacji na proboszcza parafii katedralnej w Buczaczu (Ukraina - eparchia buczacka), opuścił eparchię wrocławsko – gdańską i podjął się nowych obowiązków w swojej macierzystej eparchii.

19 sierpnia 2001 r. proboszczem parafii greckokatolickiej w Wałczu został ks. Arkadiusz Trochanowski. Dla młodego kapłana, który przyszedł tutaj z Wrocławia, było to ważne i nowe wyzwanie.  Przede wszystkim koniecznym było znalezienie odpowiedniego modelu pracy z młodzieżą. Ponadto eparchia wrocławsko-gdańska wyznaczała swój duszpasterski program, do którego należało się włączyć i w ten sposób zaktywizować całą parafię. We wrześniu 2001 r. świątynia użytkowana przez grekokatolików została wpisana do rejestru zabytków województwa zachodniopomorskiego. Prośbę o taki wpis wniósł jeszcze ks. Bogdan Hałuszka.

W 2002 r. na wniosek proboszcza ks. Arkadiusza, ks. biskup Włodzimierz Juszczak wyróżnił pamiątkowymi dyplomami dwóch przedstawicieli z wałeckiej parafii. Nagrody otrzymali za długoletnią służbę w greckokatolickiej parafii w Wałczu i na chwałę Ukraińskiego Kościoła pan Andrzej Karpiński oraz pan Bogdan Czaban za materialne wspieranie wszelkiej działalności Kościoła Greckokatolickiego. Pamiątkowe dyplomy zostały wręczone w czasie odpustu parafialnego w Białym Borze.

Ważnym zadaniem, które zostało w tym czasie podjęte na gruncie lokalnym, było uczestnictwo i organizacja nabożeństw ekumenicznych. Parafia greckokatolicka włączyła się do tego bardzo aktywnie. Ksiądz Arkadiusz  brał i bierze udział w tych nabożeństwach wygłaszając m. in. także kazania. Jest to okazja do przedstawienia Kościoła greckokatolickiego. Parafia ukraińska  była także organizatorem jednego z takich nabożeństw. 21 stycznia 2004 r. - w cerkwi odbyło sie nabożeństwo ekumeniczne dla wszystkich wyznań Wałcza jako centralne nabożeństwo na terytorium diecezji koszalińsko – kołobrzeskiej w ramach Tygodnia o Jedność chrześcijan. Nabożeństwo Moleben do Bogurodzicy celebrowali kapłani z Kościoła Greckokatolickiego oraz proboszcz parafii prawosławnej ks. Piotr Żornaczuk. Nabożeństwu przewodniczył Wikariusz Generalny Eparchii Wrocławsko-Gdańskiej ks. Mitrat Bogdan Hałuszka, natomiast homilię wygłosił ks. Roman Ferenc proboszcz greckokatolickiej parafii z Człuchowa. Na zakończenie nabożeństwa z koncertem ukraińskich kolęd wystąpił zespół śpiewaczy Czeremcha. 

Nie tylko nabożeństwa ekumeniczne, ale także udział w dniach kultury chrześcijańskiej czynił tę parafię bardziej widzialną na gruncie lokalnych kościołów. Między innymi z okazji Tygodnia Kultury chrześcijańskiej w Wałczu 19 czerwca 2005 r. w cerkwi odbył się koncert pieśni religijnych. Wystąpił greckokatolicki chór parafialny z Białego Boru.

Parafia greckokatolicka zapoczątkowała wspólne śpiewanie ukraińskich i polskich kolęd. Ideą przewodnią było najpierw podziękowanie społeczeństwu polskiemu za pomoc udzieloną ukraińskiemu społeczeństwu w czasie „pomarańczowej rewolucji” na Ukrainie w 2004 r. Pierwszy koncert odbył się styczniu 2005 r. W  następnych latach występowały w cerkwi zespoły polskie, ukraińskie a nawet prawosławny zespół dziecięcy Lemko – Tower ze Strzelec Krajeńskich.

Parafia pielęgnuje także każdy jubileusz jak świadectwo swojej tożsamości i przetrwania na znak tego, że mimo skazania na delegalizację ten Kościół przetrwał i służy swoim wiernym. 27 września 2004 r. z okazji odpustu parafialnego Podwyższenia Krzyża Pańskiego parafia świętowała jubileusz 45 - lecia istnienia. Uroczystościom przewodniczył bp Włodzimierz Juszczak.

Parafia gościła także ważne osobistości jak chociażby 15 czerwca 2005 r. w cerkwi odbyło się spotkanie z Konsulem Generalnym Ukrainy w Polsce z panem Zinovijem Kurawskym. Ponadto z wielką radością i z poczuciem wielkiej odpowiedzialności przyjmowano neoprezbiterów (ks. Rosa, ks. Dmyterko, ks. Łesyk, ks. Roman), rozumiejąc jak ważnym jest nowe młode pokolenie księży greckokatolickich.

Szczególną wymowę miały także obchody 60-tej rocznicy akcji „Wisła”. 28 kwietnia 2007 r. w cerkwi odbył się koncert upamiętniający to tragiczne w historii narodu ukraińskiego wydarzenie. Z okazji tej rocznicy parafianie ufundowali pamiątkową tablicę poświęconą ofiarom akcji „Wisła”, która znalazła swoje miejsce  w świątyni. Po liturgii o wydarzeniach sprzed 60 lat opowiadał prof. dr hab. Roman Drozd ze Słupska. Natomiast w pomieszczeniach Muzeum Ziemi Wałeckiej odbyła się II część tej uroczystości. Otwarto wystawę opowiadającą o tamtych wydarzeniach a także pokazano wystawę towarzyszącą – upamiętniającą ostatniego proboszcza parafii greckokatolickiej ks. Adama Ślusarczyka z Lublińca Nowego w lubaczowskiem.  

W 2008 r. obchodzono 1020 rocznicę chrztu Rusi Kiowskiej. W związku z tą rocznicą ufundowano dwie nowe chorągwie przedstawiające świętych św. Włodzimierza i jego babkę  św. Olgę – patronów chrztu Rusi Kijowskiej. Spadkobiercami wydarzenia z 988 r. są ukraińscy grekokatolicy.

W latach 2008 – 2009 zostały przeprowadzone prace remontowe placu otaczającego świątynię. Dzięki temu cerkiew nabrała nowego wyglądu, stając się  wizytówką turystyczną Wałcza. Prace remontowe (przebudowano schody wejściowe, zrobiono podjazd dla osób niepełnosprawnych utwardzono polbrukiem teren) przeprowadzono dzięki wielkiej ofiarności wiernych oraz pomocy finansowej Urzędu Marszałkowskiego województwa zachodniopomorskiego, Urzędu Miasta Wałcza oraz Starostwa Powiatu Wałeckiego.

W 2009 r. parafia obchodziła jubileusz 50 – lecia swego istnienia na ziemi wałeckiej. Program obchodów był bardzo bogaty. Z koncertami muzyki religijnej w ciągu roku wystąpiły m. in. chór Synthagma ze Słupska z koncertem kolęd, chór kleryków Teoforos z greckokatolickiego seminarium ze Lwowa oraz zespół muzyczny „Bułky” z Bytowa.

Z kolei 5 czerwca w Wałeckim Centrum Kultury odbyła się konferencja przedstawiająca społeczność ukraińską oraz działalność parafii greckokatolickiej na przestrzeni tych 50 lat. W konferencji udział wzięli duchowni Kościoła greckokatolickiego na czele z Wikariuszem Generalnym ks. Mitratem Bogdanem Hałuszką. Wśród zaproszonych gości byli także przedstawiciele Powiatu Wałeckiego, które reprezentował pan Starosta dr Bogdan Wankiewicz, przedstawiciele władz miasta Wałcza wiceburmistrz pan Maciej Zaręba, Sekretarz Miasta Wałcza pan Eugeniusz Wilczyński, a także Burmistrz Miasta i Gminy Tuczno pani Teresa Łuczak, Burmistrz Miasta i Gminy Mirosławiec pani  Elżbieta Rębecka – Sabak, Radni Miasta Wałcza, Radni Powiatu Wałeckiego, przedstawiciele ukraińskich organizacji oraz pan Jan Trochanowski – wiceprezes Zjednoczenia Łemków. Wśród zaproszonych gości byli także przedstawiciele mediów: prasy, radia i telewizji. Z prelekcjami wystąpili wykładowcy z Akademii Pomorskiej ze Słupska dr Arkadiusz Słabig (Ludność niemiecka i autochtoniczna na ziemi wałeckiej po II wojnie światowej) i prof. dr hab. Zenon Romanow (Osadnictwo ludności polskiej na Pomorzu Zachodnim w latach 1945-1959) a także prof. dr hab. Bogdan Halczak z  Uniwersytetu Zielonogórskiego (Akcja „Wisła” i proces adaptacji ludności ukraińskiej na Pomorzu Zachodnim) oraz dr Jarosław Syrnyk z IPN z Wrocławia (Ukraińskie Towarzystwo Społeczno - Kulturalne w powiecie wałeckim). Druga część poświęcona była Kościołowi Greckokatolickiemu i życiu ukraińskiej wspólnoty w Wałczu. Historię Kościoła greckokatolickiego, pochodzenie i  różnice w stosunku do innych kościołów omówił ks. prof. dr hab. Jarosław Moskałyk z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, historię parafii greckokatolickiej w Wałczu przedstawił jej proboszcz ks. Arkadiusz Trochanowski. Natomiast pani mgr Helena Komar przedstawiła referat pt.  „Życie kulturalne ukraińskiej wspólnoty w Wałczu  i w powiecie wałeckim”. Z kolei o szkolnictwie ukraińskim w dawnym województwie koszalińskim na przykładzie Wałcza opowiadał  pan Marek Syrnyk. Na zakończenie konferencji z programem słowno - muzycznym „Śladami naszych przodków” wystąpiły dzieci z punktów nauczania języka ukraińskiego z Wałcza oraz ze Szczecinka.

Organizatorami konferencji byli parafia greckokatolicka w Wałczu, Związek Ukraińców w Polsce Koło w Wałczu, Muzeum Ziemi Wałeckiej. Konferencję sfinansowano ze środków Urzędu Marszałkowskiego województwa zachodniopomorskiego, parafii greckokatolickiej w Wałczu, Związku Ukraińców w Polsce Koła w Wałczu, Muzeum Ziemi Wałeckiej, Urzędu Miasta w Wałczu oraz Starostwa Powiatowego w Wałczu i Burmistrzów: Tuczna,  Mirosławca, Człopy oraz Gminy Wałcz. Patronat nad uroczystościami jubileuszowymi objęli: Jego Ekscelencja ksiądz Biskup Włodzimierz Juszczak,  Poseł na Sejm Rzeczypospolitej pan Paweł Suski, Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego pan Władysław Husejko, Starosta Powiatu Wałeckiego pan dr Bogdan Wankiewicz, Burmistrz Miasta Wałcza pan Zdzisława Tuderek, Burmistrz  Miasta i Gminy Człopa pani  Halina Rakowska, Burmistrz Miasta i Gminy Mirosławiec pani Elżbieta Rębecka – Sabak, Burmistrz Miasta i Gminy Tuczno Panią Teresę Łuczak, Wójt Gminy Wałcz pan Piotr Świderski.

Z kolei 7 czerwca 2009 w święto Zesłania Ducha Świętego w wałeckiej greckokatolickiej cerkwi odbyły się główne uroczystości religijne. Pontyfikalnej liturgii przewodniczył ks. bp Włodzimierz Juszczak. Była to szczególna uroczystość, ponieważ była okazja do podziękowania wszystkim kapłanom, którzy tutaj pracowali, siostrom zakonnym, katechetom i każdemu kto dbał aby greckokatolicka wspólnota istniała mimo wielu lat prześladowania. To szczególne wydarzenie było także okazją dla duchowego odnowienia parafii m. in. odnowiono parafialny chór. Z okazji jubileuszu  powstała też specjalnie ułożona pieśń religijna autorstwa pani Heleny Komar.

Po liturgii w Muzeum Ziemi Wałeckiej odbyła się III część tego jubileuszu. Została otwarta wystawa ukazująca w sposób materialny i fotograficzny istnienie grekokatolików na ziemi wałeckiej. Otwarcie wystawy miało bardzo bogatą oprawę. Na początku wystawy zespół folklorystyczny „Czeremcha” wykonał dwie ukraińskie pieśni. Następnie wszystkich przybyłych przywitali gospodarze wystawy: Dyrektor Muzeum Ziemi Wałeckiej Pani Magdalena Sucharska-Rola oraz ks. Arkadiusz Trochanowski. Z zaproszonych gości z życzeniami z okazji jubileuszu wystąpili: Poseł na Sejm Rzeczypospolitej pan Paweł Suski, Konsul Honorowy Ukrainy w Polsce pan Henryk Kołodziej,  Starosta Powiatu Wałeckiego dr Bogdan Wankiewicz, w imieniu władz Miasta Wałcza wiceburmistrzowie pan Maciej Zaręba oraz pani Jolanta Wegner. Na zakończenie głos zabrał Jego Ekscelencja ks. Biskup Włodzimierz Juszczak, który wyraził podziękowanie za zorganizowanie tej wystawy, za podjęcie trudu budowania dobrych relacji polsko – ukraińskich oraz za zaciekawienie tematyką Kościoła greckokatolickiego. Część oficjalną zakończył występ zespołu „Czeremcha”.  Następnie w ogrodach Muzeum Ziemi Wałeckiej odbyła się druga część - parafialny piknik, na którym wystąpiły zespoły: Czeremcha oraz dziecięcy zespół Maruta ze Szczecinka. Wystawa, przygotowana z okazji jubileuszu powstania parafii greckokatolickiej w Wałczu, miała na celu przybliżenie powojennej historii Ukraińców grekokatolików na ziemi wałeckiej.

W roku jubileuszowym parafia greckokatolicka zorganizowała pielgrzymkę w rodzinne strony w lubaczowskie, przemyskie,  Bojkowszczyznę  oraz na Łemkowszczyznę.

Z kolei we wrześniu 2009 r. z okazji święta Podwyższenia Krzyża Pańskiego na parafialne święto przybyli byli proboszczowie wałeckiej parafii: ks. Mitrat Bogdan Hałuszka z Koszalina oraz ks. Mitrat Iwan Seńkiw z Ukrainy. Wspólnie z obecnym proboszczem ks. Arkadiuszem Trochanowskim celebrowali odpustową liturgię. Kazanie odpustowe wygłosił ks. Iwan Seńkiw. Na zakończenie liturgii parafianie podziękowali byłym proboszczom za posługę duszpasterską w tutejszej parafii ofiarowując skromne upominki. 

Koniec roku przyniósł decyzję-uchwałę Rady Miasta Wałcza o nazwaniu jednego z nowo odnowionych skwerów imieniem ks. Teodora Markiwa. Miejsce to znajduje się przed wejściem na teren posesji parafii greckokatolickiej.

Parafia należy do bardzo aktywnych pod względem duszpasterskim w eparchii wrocławsko – gdańskiej. Prowadzona jest katechizacja oraz w szerokim tego słowa pojęciu praca duszpasterska. Co roku organizowany jest parafialny „Szczedryj Weczir” (bogato zastawiony stół świąteczny) – druga świąteczna wieczerza, do której wierni zasiadają przed świętem Objawienia Pańskiego – w tradycji ukraińskiej popularnie nazywanego Jordanem. Została również odnowiona tradycja Zapustów – zabawy karnawałowej, która odbywa się przed rozpoczęciem Wielkiego Postu. Co roku dzieci występują w Jasełkach. Uroczyście obchodzony jest dzień św. Mikołaja. Odbywają się koncerty upamiętniające narodowego poetę Ukrainy Tarasa Szewczenko oraz inne ważne wydarzenia z historii narodu ukraińskiego i cerkwi greckokatolickiej m. in. upamiętniające postać Kardynała Josyfa Slipyja czy Wielki Głód na Ukrainie w latach 1932-1933. Te koncerty mają bardzo patriotyczną wymowę i przypominają o konieczności pielęgnowania języka ukraińskiego. Na tej płaszczyźnie parafia bardzo ściśle współpracuje z kołem miejskim Związku Ukraińców w Wałczu.

Ponadto organizowane są spotkania religijne dla dzieci i młodzieży w ramach eparchii wrocławsko – gdańskiej, w których mali parafianie z Wałcza biorą aktywny udział. Dzieci i młodzież uczestniczą także w Festiwalach Twórczości Sakralnej w Białym Borze, letnich religijnych obozach – Sarepta - organizowanych w Komańczy; od 2001 r. w spartakiadzie sportowej, na której drużyna chłopców z Wałcza zdobyła w 2009 r. I miejsce w halowym turnieju piłki nożnej. Co roku parafianie odbywają pielgrzymkę do Białego Boru aby pomodlić się przed ikoną Matki Boskiej Wygnańców. Kobiety z parafii uczestniczą w konferencjach duszpasterskich dla kobiet organizowanych przez eparchię wrocławsko – gdańską. Ponadto z końcem roku szkolnego organizowany jest parafialny piknik, który ma przede wszystkim charakter integracyjny. Kontynuowane są wyjazdy w rodzinne strony na ziemię lubaczowską do Lublińca Nowego i Lublińca Starego. Mają one bardzo wychowawczy charakter. Starsi parafianie w ten sposób łączą przeszłość ze współczesnością a młodszemu pokoleniu przekazują wiedzę o swoich rodzinnych stronach. Ponadto organizowane są wyjazdy na Łemkowszczyznę m. in. na Łemkowską Watrę do Żdyni koło Gorlic w Beskidzie Niskim

Co roku organizowane są odpusty parafialne z okazji święta Podwyższenia Krzyża Pańskiego, rekolekcje wielkopostne. Gromadzą one wiernych nie tylko z powiatu wałeckiego ale i z sąsiednich powiatów. Na dzień dzisiejszy parafia posiada własną stronę internetową założoną z myślą, aby docierać do wszystkich, którzy mają duże odległości aby byli zorientowani w działalności parafii. Ponadto ma pomóc w odszukiwaniu swoich korzeni i informować o życiu ukraińskiej wspólnoty. Nowym wyzwaniem są wycieczki organizowane na Ukrainę dla dzieci, które pomagają w kształtowaniu świadomości. Są to żywe spotkania z historią, geografią oraz miejscami kultu religijnego.

W 2009 r. wspólnota greckokatolicka w Wałczu liczyła 170 rodzin. Terytorium greckokatolickiej parafii w Wałczu obejmuje wiernych z następujących powiatów oraz miast: w województwie zachodniopomorskim: miasto Wałcz, powiat wałecki, powiat drawski; w województwie wielkopolskim: miasto Trzcianka, powiat trzcianecko-czarnkowski, powiat złotowski;  powiat pilski, miasto Piła oraz miasto Wągrowiec.
Za tych 50 lat istnienia parafia doczekała się również czy raczej wymodliła aż pięć powołań kapłańskich. Są to następujący księża: ks. Roman Ferenc – proboszcz greckokatolickiej parafii w Człuchowie, ks. Jan Ferenc – duszpasterstwo greckokatolickie we Lwowie, ks. Bogdan Borowiec – duszpasterstwo greckokatolickie w Kanadzie, ks. Zenon Walnyckyj - duszpasterstwo greckokatolickie w Kanadzie, ks. Jan Mariak – proboszcz w greckokatolickiej parafii w Cyganku (archieparchia przemysko-warszawska).


Informacje


Nabożeństwa

  • Dni powszednie: 10.00
  • Niedziela: 10.15
  • Święta: 10.00, 17.00
  • W tygodniu: 10.00 lub 17.00
    (po ogłoszeniu)

Adres cerkwi

ul. Gen. Władysława Andersa 3
78-600 Wałcz

Adres do korespondencji

ks. Paweł Poczekajło
Dolne Miasto 26/3
78-600 Wałcz

Kontakt

tel kom.: +48 507 472 071
e-mail: pawel.poczekajlo@wp.pl

Szukaj na stronie

Konto bankowe parafii

Bank BGŻ BNP Paribas S.A.
Nr rachunku:
50 2030 0045 1110 0000 0104 8260